Niet alleen jij hebt verdriet om het verlies van je broer of zus; jouw familie rouwt ook. Samen praten over het verdriet dat jullie delen kan helpen om pijn en verdriet te verwerken.
Het kan heel troostrijk zijn om steun te vinden bij je familie. Maar voor sommige familieleden kan het moeilijk zijn om troost te bieden; omdat ze zelf rouwen, of dat op een andere manier doet dan jij. Overweeg dan om met anderen over je verlies te praten. Met een geestelijke bijvoorbeeld, een goede vriend, of een rouwtherapeut. Praten met lotgenoten helpt ook. Zij begrijpen je gevoelens en ervaren hetzelfde. Meld je aan bij de community van Rouwplek.nl (meer info over de community vind je hier).
Vergeef jezelf voor onaardige dingen die je hebt gedaan of gezegd. En voor dingen die je had willen doen of zeggen, maar uiteindelijk niet hebt gedaan. Heb je niet actief een hechte band met je broer of zus onderhouden? Dat betekent niet dat je niet van hem of haar hield.
Ben je bang dezelfde ziekte te krijgen als je broer of zus? Laat je regelmatig medisch controleren en onderzoeken door je arts. Maak een overzicht van de medische geschiedenis van je familie en deel deze met je arts. Neem je angst zelf risico's te lopen door je te concentreren op het ontwikkelen en behouden van een gezonde levensstijl.
Het is heel normaal je extreem verdrietig of gevoelloos te voelen na het verlies van een broer of zus. Maar worden deze (en andere) symptomen van depressie na verloop van tijd niet minder. Gevoelens van hopeloosheid, angst of woede beïnvloeden dan je dagelijkse leven. Denk jij zo over je verdriet? Vraag je arts dan om rouwtherapie. Medicatie kan ook helpen om depressies die met rouw te maken hebben onder controle te houden.
Als de pijn van het verdriet begint af te nemen, kan het voelen alsof je jouw broer of zus begint te vergeten. Door manieren te vinden om je broer of zus te herdenken, kun je zijn of haar herinnering levend houden en het gevoel van verbondenheid behouden. Maak bijvoorbeeld een herinneringsboek, vol met foto's, verhalen of gedichtjes. Je kunt dat ook laten zien aan anderen wanneer je dat wilt en vertellen over je broer of zus. Of zet het (vrijwilligers)werk van je broer of zus voort. Wat voor hem of haar zo belangrijk was kan jij laten voortbestaan.
Je mist je broer of zus nog steeds, maar het verlies overheerst niet langer alles in je leven. Dit moment is een keerpunt.
Het verliezen van een broer of zus is een rouw waar weinig over gesproken wordt. Als het je overkomt, merk je misschien hoe stil het blijft. Niet omdat het niets betekent – integendeel – maar omdat we simpelweg niet gewend zijn om het erover te hebben.
Is het jou ook opgevallen? Over het verliezen van een broer of zus wordt nauwelijks gesproken. Zelfs in de professionele rouwwereld is er weinig aandacht voor.
Wil je wat zeggen bij het afscheid van je broer of zus. Durf je het aan? En wát ga je dan zeggen? Je hebt ongetwijfeld zoveel herinneringen en zoveel te vertellen over je broer of zus. Waar begin je?
Als je broer of zus overlijdt komt er veel op je af. Naast alle emoties en verdriet heb je zakelijk ook veel te regelen. De kans is dan ook groot dat je met vragen zit. Bijvoorbeeld over de erfenis. Het zijn niet de leukste onderwerpen om kort na het overlijden mee bezig te zijn. Maar het is wel belangrijk dat het goed geregeld wordt.
Wanneer je broer of zus overlijdt sta je ineens voor heel veel vragen, waar je waarschijnlijk nog nooit over nagedacht hebt. We weten uit ervaring dat er ontzettend veel op je af komt. Een wirwar aan emoties en in die roes moet er intussen ook nog van alles geregeld worden.
Er bestaan geen vaste protocollen en behandelplannen voor rouwbegeleiding. Een algemeen beeld geven over rouwtherapie is daarom lastig. We vragen verlies- en rouwbegeleider Janet Molewijk hoe zij rouwenden begeleidt, waaronder ook broers en zussen.
"Ik wil blijven praten over mijn broer! Voor anderen is het klaar. Voor mij nooit."
"Na de dood van mijn zus leek het alsof ik in een soort eigen bubbel leefde. Ken je dat?"
"Ik vind het fijn om de verhalen van andere broers en zussen te lezen. Zo herkenbaar!"