Het verhaal van: Johanna

“Vaak kun je beter helemaal niets zeggen.”

_{maart 2020}

Weduwnaar Herman (58) had het geluk weer helemaal gevonden bij zijn vriendin Gonny. In mei zouden ze gaan trouwen en een groot feest geven. De trouwkleding hing thuis in de kast te wachten op de grote dag. De uitnodigingen waren al ontvangen door de gasten. Maar op een zondagavond in maart sloeg het noodlot toe.

Zijn zusje Johanna vertelt: “Mijn oudste broer Geert belde ’s avonds om te vertellen dat Herman een hersenbloeding had gehad en in het ziekenhuis lag. Hij was al geopereerd en naar verwachting zou hij later uit kunstmatige coma worden gehaald.” Gonny appte intussen in de familie app: “Morgen weten we meer, we moeten nu afwachten.” 's Nachts krijgt Herman een tweede hersenbloeding, dichtbij zijn hersenstam. Nog een operatie en daarmee mogelijk herstel blijkt geen optie. De artsen kunnen niets meer betekenen.

’s Ochtends vroeg wordt de familie terug geroepen naar het ziekenhuis: De apparatuur zal worden losgekoppeld. Hoe laat precies is nog niet duidelijk op dat moment, maar ze kunnen nu nog afscheid nemen. Vriendin Gonny, de kinderen van Herman, Johanna, haar moeder, twee zussen en twee van haar broers nemen afscheid. De jongste broer kan door een corona besmetting er niet bij zijn.

Nee, ik ga écht geen afscheid nemen van mijn broer!

Johanna vervolgt: “Je staat aan het bed bij je broer, maar je gelooft het gewoon niet. Herman was de vorige dag nog bij onze moeder geweest. “Pas goed op jezelf”, had hij tegen haar gezegd. Met hem zelf was alles in orde, hij was vrolijk en gelukkig. Dus hoe kon dit nou?” Geëmotioneerd vertelt Johanna verder: “Tot op het laatste moment denk je nog: Kom op nou Herman! Geen geintjes nu! Maar toen zag ik de kleur uit zijn gezicht trekken en heb ik gezegd dat het goed was. Broer, ga maar..”

Je broer ligt dood in het ziekenhuis. En nu?

“In het ziekenhuis konden we verder niets meer doen. Dus gingen we maar naar huis. Dat was heel erg raar en onwerkelijk. Je laat je broer dood achter en het normale leven gaat gewoon meteen weer door. Mijn man en ik hebben die dag zelfs nog bij de speelgoedwinkel zand gekocht voor de zandbak van onze dochter. Ze voelde dat ik verdrietig was en pakte steeds m’n hand. Dat uitstapje gaf ons wat afleiding en zij kon weer fijn spelen.”

Net wanneer ze thuis uit de auto willen stappen klinkt het liedje Roller Coaster van Danny Vera. “We bleven zitten in de auto om dat liedje af te luisteren. Het klopte helemaal. Zonder dat we wisten waarom of waarmee. Maar we wilden het per sé horen. Het bleek dat Roller Coaster was uitgekozen voor de bruiloft. Het is op de uitvaart alsnog gespeeld.”

Later zien ze op een foto die van de vlag van Johanna’s winkel is gemaakt een grote roofvogel staan. Volgens Johanna kan dit niet anders betekenen dan dat Herman nu ‘vrij’ is, maar nog wel in de buurt. “Hij hield enorm van de natuur fotograferen en had door zijn geluk met Gonny meer rust in zich om er op uit te gaan. Voor mij bevestigt deze foto dat onze band de laatste tijd beter was dan ooit en niet te breken. Nog steeds heb ik momenten dat ik kan voelen dat Herman er is.”

Gelukkig heb ik zijn liefde en warmte nog gezien

Johanna vertelt verder over haar ‘bijzondere, maar kort door de bocht’ broer: “Herman werkte vroeger in de fabriek van Coberco en later als internationaal vrachtwagenchauffeur. Hij was drummer bij de Marillion coverband en bij Bad Moon. Daar zag je dat hij zich helemaal kon uitleven, maar in zijn eigen wereld. Je zag aan de buitenkant niet dat het eigenlijk een zachte man was. Hij maakt eerder een onverschillige indruk en kon zijn emoties niet goed uiten.”

Hun vader overleed toen Johanna 11 jaar was. Zij woonde als enige thuis bij hun moeder. “Naast mijn eigen verdriet zag ik natuurlijk ook haar verdriet en daar hadden we mee te dealen. Herman was 17 jaar ouder en zag niet ‘wat er zich achter de deur van het ouderlijk huis afspeelde’. Hij leek te denken dat ik werd gespaard, alsof ik een prinsessen-kroontje op had. Pas na zijn dood hoorde ik van Gonny dat hij er veel met haar over had gesproken. Hij begreep dat het ook voor mij niet altijd gemakkelijk was geweest; ik was nog zo jong en had me er goed doorheen geslagen. Hij was trots op mij, zijn zusje!”

Op haar huwelijk heeft Johanna de zachtere kant van Herman gezien. Johanna: “Hij is daar echt helemaal uit zijn ‘comfort zone’ gestapt en heeft gezongen voor ons en zelfs gedanst met onze moeder. Dat was zo onverwacht en bijzonder! En ik merkte ook dat ons contact beter was de laatste tijd. Hij stuurde wat vaker foto’s en berichtjes in de familie app. Alles staat nog in mijn telefoon. Van Gonny kreeg ik een selfie foto geappt, waarop ze in hun trouwkleding in hun slaapkamer staan. Daar straalt zoveel geluk uit!“

Johanna vertelt geëmotioneerd verder: “De foto in trouwkleding was een spontane actie na het ophalen van de kleding. “Kom, we trekken alles aan, doe ook je hakken aan!” had Herman gezegd. De foto is later door de huwelijksfotograaf bewerkt, waardoor het lijkt alsof ze voor de molen in Borculo poseren. Herman droeg zijn trouwpak in de kist; de jurk van Gonny is onder hem gelegd.”

Vaak kun je beter helemaal niets zeggen

Nu, bijna twee jaar na de dood van Herman, mist Johanna soms verbinding. Ze vindt het prettig om over hem te blijven praten, want “Als er niet meer over iemand gesproken wordt is die persoon er nóg meer niet meer.” Maar voor mensen in de omgeving blijkt het soms lastig om de juiste woorden te vinden. Johanna: “Alle clichés zijn waar. Sommige mensen gaan anders met je om: horkerig bot, of juist heel voorzichtig. Oordelend zelfs; het is toch lang genoeg geleden gebeurd, je bent er toch wel overheen nu? Je leert mensen zo wel kennen, hoor! Houd dan gewoon je mond, denk ik weleens.”

Er is veel veranderd sinds Herman er niet meer is. Zo steekt Johanna geen tijd meer in negatieve dingen, of mensen die geen verrijking brengen, maar energie kosten. Onbenulligheden, ‘zeiken om niks’ kan ze niet uitstaan. Ze knipt met haar vingers: “Het leven kan zo weg zijn. Daarom hecht ik meer aan kleine dingen die geluk brengen. Je moet jezelf ook de kans en de rust geven om alles te verwerken. Wat er gebeurd is, is ook een deel van jou. Stap vooral niet te snel weer in die dagelijkse achtbaan.”