Het verhaal van: Annelies

“Accepteren dat mijn broer dood is. Het lukt me niet.”

In het ziekenhuis Zwolle realiseer ik me: vanaf nu is het leven voor altijd anders. Wat is het leven oneerlijk! Pure waanzin toch, dat mijn nichtjes van 7 en 13 hun vader moeten missen? Dat mijn schoonzus, ze is nog jonger dan ik, nu al weduwe is! Mijn broer ligt dood in het ziekenhuis, stiekem er tussenuit geglipt. Typisch iets voor hem. Mijn stille, gesloten broer. Ik weet dat het geen eerlijke gedachte is, maar het is zó frustrerend dat we niets meer hebben kunnen zeggen tegen elkaar. Toen ik hem zag in het ziekenhuis was hij dood. We hebben geen afscheid kunnen nemen. Daar ben ik lange tijd heel stil van geweest. Verstomd bijna.

_{maart 2021}

Mijn broer Martin (54) krijgt thuis een hartinfarct en wordt lang gereanimeerd. Hij overleeft het en wordt door de ambulance medewerkers naar het ziekenhuis gebracht om direct gedotterd te worden. En dan, nog geen twee uur na het paniekerige telefoontje van mijn schoonzus, hoor ik een arts zeggen: "Het zag er al slecht uit toen Martin werd binnen gebracht." Het is een té lang technisch verhaal dat heel kort eindigt. “We hebben niets meer kunnen doen. Uw man, zoon, broer is helaas overleden. Gecondoleerd.. We brengen hem zo naar de kamer hiernaast.” Er volgt nog een dringende boodschap: “Meneer is donor. Geef snel door wat gedoneerd wordt, want daar kunnen we niet te lang mee wachten.” Bam, doe er iets mee..

We kijken elkaar verdwaasd aan, niemand reageert. Ik denk dat ik na die minuten van onze doodse stilte heel hard heb geschreeuwd: “Nee, dat kan niet!” Maar misschien was het meer een wanhopig gefluister. Ik weet het niet meer.. En toen dreunde opeens binnen: de meisjes! Ze weten nog van niks! Hoe moet dat nou in godsnaam met de kinderen? Wat een wáánzin!!

Het is gewoon niet waar

Ik sta als versteend naast het ziekenhuisbed, niet in staat om Martin aan te raken. Mijn vader en schoonzus huilen en hangen over hem heen. "Gelukkig is dit mama bespaard gebleven", zegt mijn vader. Dat ben ik wel met hem eens, maar hoe moet het nou verder dan? Ik begrijp niet eens wat ik zie! Het dringt totaal niet door. Ik wéet dat mijn broer dood is. Dat zei de arts net en ja, hij ligt daar met een grauwe kleur in bed. Zijn ziel is al weg, zie ik. Maar het besef komt niet. Ik blijf op afstand, de hand van mijn man vastgeklemd, en zeg niks. Ik kijk alleen maar hoe Martin er uit ziet. Alle details opnemend. Waarom?? Om mezelf er van te overtuigen dat het waar is? Misschien..

Dat blijf ik doen, op afstand kijken en details opnemen. In de dagen tot de begrafenis zie ik mijn broer steeds verder veranderen. Zijn gezicht, zijn kleur, alles eigenlijk. Ik vind het heel moeilijk om dit te zien, zou het liefst heel hard willen weg rennen. Hem alleen willen herinneren zoals hij was vóor 25 maart. Mijn broer. Zo anders dan ik, maar toch echt míjn broer en dus maakten de verschillen niets uit. Hij, met zijn gewone leven zonder franje, is dood. "Dat conflict vermijdende karakter van jou. Je risicoloze leven vol regelmaat en zonder grootse dingen. Vooral níet praten over wat je echt voelt en denkt.. Wat heeft het je nou helemaal gebracht!", denk ik boos. 

Ik ren niet weg, maar blijf. Net zolang totdat het tijd wordt om met mijn schoonzus het deksel op de kist te doen en die dicht te maken. De kinderen wachten op de gang met hun andere tante, de zus van mijn schoonzus. Zij willen hier niet bij zijn, vinden het veel te spannend en dat snap ik heel goed. Ook bij mij bonkt mijn hart in mijn keel. Straks helpen de meiden ons om papa in de kist naar de aula te brengen, waar iedereen al klaar zit. Het is toch gewoon niet te dóen dit?!

Voor mijn schoonzus en mij zijn het onze laatste minuten samen met Martin. Ik hoor haar praten tegen Martin. Hem bedanken voor hun fijne leven samen, voor de lieve kinderen en ik denk alleen maar, voor de zoveelste keer: “Wat een waanzin is dit”. De beelden op mijn netvlies van mijn dode broer zorgen ’s nachts lange tijd voor nachtmerries. Net als het huilen en schreeuwen van mijn nichtjes van 7 en 13 wanneer ze papa dood in het ziekenhuisbed zien. Dat geluid is ergens opgeslagen in mijn hoofd. Ik luister het liefst nooit meer naar het ‘Néé, pápa, NEE!!!’, maar soms knalt het er gewoon weer snoeihard uit. 

'Je bent af. Ga weer terug naar het begin'

Net toen ik dacht: "Ik rol er goed doorheen, het gaat allemaal best goed" kwam het gemis. Dat was in de zomervakantie, zo'n 5 maanden na het overlijden van Martin. Ik verheugde me enorm op de rust van een Deens bos, was er zo aan toe. Vooral bijkomen van alles en alle tijd voor elkaar, dacht ik.. Maar ik deed geen oog dicht. De nachtmerries kwamen weer vol terug nu er rust en ruimte was in mijn hoofd. Twee weken vakantie en ik was weer terug bij af.

Nu pas vóelde ik ook dat alles anders is. Ik heb in de maanden na Martin's dood zo hard geprobeerd om door te gaan.. Om 'gewoon te doen wat ik altijd doe, want daar ben ik goed in'. Maar dat lukt gewoon niet. Mijn plan om 'intussen alles stukje voor stukje te laten binnen komen en te verwerken' is ook finaal mislukt. Het komt allemaal op onverwachte momenten binnen, op ongewénste momenten ook, en ik kan niets doen om het te stoppen.

Het frustreert me enorm. Ik voel me heen en weer geslingerd tussen hangen in verdriet, nostalgie en vechten tegen mijn eigen onvermogen Martin's dood te accepteren (Alsof er ook maar iets te verklaren valt aan het grote 'WAAROM?' en de zinloosheid van dood gaan terwijl je zoveel hebt om voor te leven). Ik wil zo graag mijn oude ik zijn, mijn resolute 'gaan met die banaan' energie terug hebben. En me niet zo wiebelig voelen wanneer Martin zich ergens tussen wringt.

Het gaat lukken. Dat weet ik zeker. Maar nu nog niet..